PFO چیست ؟
PFO یک نقص در دیواره دوحفره بالائی قلب (دهلیزها) است.
اصولا" دیواره دهلیزها از دو لایه تشکیل شده است که در قسمت وسط روی یک دیگر قرار گرفته ودیواره یک پارچه ای را تشکیل می دهد .
مشخصا" این نقص ( PFO ) ناشی از عدم اتصال این دولایه روی هم می باشد که سبب میشود دودهلیز بصورت یک کانال ( مجرای دریچه ای شکل ) به هم راه داشته باشند ( تصویر 1 )
PFO بصورت طبیعی در تمام جنین ها قبل از تولد وجود دارد ودر 80% افراد بعد از تولد مسدود می شود.
در افرادی که PFO آنها باز مانده باشد چه اتفاقی می افتد ؟
در هنگامی که فشار درون قفسه سینه بالا میرود مثلا" در حالت سرفه ، عطسه وزور زدن هنگام اجابت مزاج،بین دولایه دیواره دهلیزی فاصله افتاده واین کانال باز می شود. این امر سبب مخلوط شدن خون دهلیز راست وچپ می شود.
در این حالت خون سمت راست قلب که بطور معمول باید در سیستم ریوی تصفیه شود، بدون طی این مراحل تصفیه ریوی به دهلیز چپ وسپس بطن چپ وارد و به تمام بدن از جمله چشم ، کلیه ومغز میرود .درخون وریدی موجود در دهلیز راست بطور معمول لخته های ریز وجود دارد. این لخته های ریز می توانند پس از عبور از PFO در مغز سبب سکته مغزی ، حملات کم خونی موقت مغزی (TIA ) ، اختلال بینائی و ... شوند.
علائم بالینی PFO :
معمولا" تازمانیکه ضایعات عصبی مثل سکته مغزی وTIA ( حملات کم خونی موقت مغزی ) بروز نکرده باشد این بیماری بدون تظاهر بالینی بوده و تشخیص داده نمیشود.
فقط یک درصدبالغینی که PFO باز دارند ممکن است دچار سکته مغزی ویا مشکلات عصبی شوند.
در صورت بروز سکته مغزی ویا کم خونی موقت مغزی ( TIA )، یک یا چند علامت زیر دیده می شود:
بیحسی یا ضعف ناگهانی در صورت ، دست ویا پا ( معمولا" دریک طرف بدن ).
اختلات تکلم
اختلالات بینائی در یک یا هر دوچشم
اختلال بلع
گیجی ویا اختلالات تعادلی
اختلال ناگهانی ( کوتاه مدت ) در هوشیاری
اختلالات حرکتی در اندامها بصورت ناگهانی و موقت
تشخیص PFO :
معمولا باروش اکوکاردیوگرافی بویژه اکوکاردیوگرافی از طریق مری (TEE) ، شکل واندازه PFO مشخص میشود.
درمان PFO :
وجود PFOدر یک کودک ویا بالغ بدون سابقه مشکلات عصبی نیاز به اقدام درمانی ویا مراقبت خاصی ندارد.
اگر در یک کودک ویا بزرگسال PFO عامل بروز سکته ویا مشکلات عصبی دیگر باشد اقدامات زیر توصیه می شود:
مصرف دروهای رقیق کننده خون مثل آسپرین – وارفارین – کلوپیدگرول و ... بصورت مادام العمر
بستن PFO با وسائل مخصوصی در کت لب ودر حین کاتتریزاسیون قلبی
چگونه یک PFO در کت لب ویاروش کاتتریزاسیون بسته می شود ؟
از طریق کشاله ران یک کاتتر( به مبحث کاتتریزاسیون مراجعه شود )،وارد ورید رانی وسپس از طریق ورید اصلی تحتانی ( IVC ) وارد دهلیز راست شده، از PFO عبور داده شده و وارد دهلیز چپ می شود .
با واسطه این کاتتر، وسیله مخصوص بستن PFO در محل کانال PFO قرار گرفته وآنرا مسدود می کند.(تصویر متحرک2 )
تمامی این مراحل ن در اتاق آنژیوگرافی (کت لب ) بوسیله اشعه X مشاهده میشود. ممکن است همزمان پزشک از اکو مری( TEE) هم استفاده کند.
این وسیله بصورت یک دار بست مطمئن دولایه دیواره دهلیزی را بهم متصل کرده وجزئی از دیواره قلب می شود.تدریجا" درطی 3تا 6 ماه بافت دیواره قلبی روی وسیله مسدودکننده را پوشش می دهد .
این عمل حدود یک ساعت طول می کشد که معمولا درکودکان وبرخی از بزرگسالان تحت بیهوشی عمومی انجام می شود .
تصویر متحرک 2- چگونگی بستن PFO با روش کاتتریزاسیون
وسایل مختلف ,در اندازههای متفاوت برای بستن PFO وجوددارد که پزشک معالج باتوجه به چگونگی ساختار سوراخ(شکل،اندازه ،محل) ،یکی ار آنها را انتخاب میکند.
اکثراین وسایل دارای استاندارد های بین المللی بهداشتی(اتحادیه اروپا و یا انجمن نظارت بر دارو غذا آمریکا) بوده و تحت نظارت وزارت بهداشت ودرمان کشور وارد و مصرف میشوند.جنس و پوشش این وسایل به نحوی طراحی شده اند که با بافت بدن وقلب سازگاری داشته و ایجاد واکنش جسم خارجی را نمی نماید.ر موارد نادری حساسیت پوستی به نیکل در برخی از بیماران(فقط در برخی از وسایل)رخ میدهد، که گذرا ودرمان پذیر هستند.
